Przeglądając strony internetowe powiązane z adopcją zwierząt w Belgii, niejednokrotnie natknęłam się na ogłoszenia, w których różne fundacje szukały domów stałych lub tymczasowych dla grupy psów laboratoryjnych.
Każdy taki anons zawsze dotyczył tylko jednej rasy – beagle. Psy te najczęściej były w wieku sześciu lub siedmiu lat, a stan ich zdrowia był sprawdzony przez kilku lekarzy weterynarii. Zapewniano, że są one zdrowe i nie ponoszą żadnych konsekwencji medycznych z okresu bycia zwierzęciem testowym. W związku z tym, że beagle przez większość swojego życia mieszkały w grupie, zazwyczaj preferowana była adopcja podwójna. Ewentualnie możliwe było dołączenie adopciaka do psa rezydenta, który obecnie mieszka u zainteresowanej rodziny.
Nie ukrywam, że te ogłoszenia za każdym razem mnie intrygowały. Zadawałam sobie wiele pytań, na które w końcu postanowiłam poszukać odpowiedzi.
Czy w UE można przeprowadzać badania na zwierzętach?
Obecnie w UE obowiązuje zakaz testowania kosmetyków oraz ich składników na zwierzętach. Jednak wykorzystywanie ich do badań laboratoryjnych przy produkcji m.in. leków jest nadal dozwolone. W 2019 roku w belgijskich laboratoriach wykorzystano do tego celu 542 psy, wszystkie rasy beagle.
W jednym z badań (trwającym od września 2019 do września 2020) wszczepiono psom urządzenie, które powinno tłumić uczucie głodu. Celem badania było opracowanie stymulatora żołądka dla człowieka, dzięki któremu będzie możliwa szybsza utrata wagi. Jeżeli po przeprowadzonych testach nie można było bezpiecznie usunąć wszczepionych urządzeń, wówczas psy te usypiano. Inne przykłady eksperymentów naukowych obejmują wywoływanie u nich chorób bądź urazów, aby zdobyć lub poszerzyć wiedzę o danej przypadłości.
W celu uzyskania zgody na przeprowadzenie testów na zwierzętach badacze muszą złożyć szereg odpowiednich dokumentów, w których zgodnie z przepisami należy oszacować ból, jaki spowoduje eksperyment. Zakres ten waha się od “łagodnego”, “umiarkowanego” do “dotkliwego”.
W Belgii decyzję o zaakceptowaniu lub odrzuceniu wniosku podejmuje tzw. komisja etyczna, która składa się z samych naukowców. W całej Unii Europejskiej co roku wykorzystuje się około miliona zwierząt laboratoryjnych (11% ogółu) do eksperymentów powodujących “dotkliwe” cierpienie. Należy pamiętać, że ta skala opiera się na własnej ocenie badacza. W związku z tym istnieje duże prawdopodobieństwo, że ból ten jest niedoszacowany, a tym samym rzeczywista liczba jest dużo większa.
Dlaczego beagle?
Psy te są wykorzystywane w laboratorium ze względu na ich przyjacielski stosunek do ludzi, ufność oraz umiejętność życia w grupie. Dodatkowo stosunkowo łatwo przystosowują się do życia w klatce i nie są drogie w utrzymaniu. Zgodnie z dyrektywą 2010/63/UE nie można ich trzymać w odosobnieniu dłużej niż cztery godziny, a minimalna powierzchnia wybiegu wewnętrznego to dwa metry kwadratowe. W przypadku psów większych (ponad 20 kg) wymagana powierzchnia jest dwa razy większa.
Jakie są losy psów po zakończeniu badań?
GAIA – belgijska organizacja broniąca praw zwierząt na przestrzeni lat podjęła szereg działań, które mają na celu ograniczenie liczby zwierząt wykorzystywanych w laboratoriach. Ostatecznie dąży do tego, żeby całkowicie zaprzestano badań na zdrowych psach.
Aktualnie GAIA działa m.in. w kierunku tego, żeby zostały opracowane ramy prawne zawierające kryteria, na podstawie których można określić kolejny krok działania z psami po zakończeniu badań. Organizacji zależy przede wszystkim na wprowadzeniu limitu ponownego wykorzystania psa oraz przymusowego oddania go do adopcji po skończonych testach. Obecnie decyzja ta leży po stronie naukowców, którzy mogą go użyć do kolejnych eksperymentów, oddać do adopcji lub uśpić.
Co z psami chorymi?
Część testów na zwierzętach przeprowadza się na przypadkach, które są nieuleczalnie chore. GAIA akceptuje te praktyki, gdyż żaden zdrowy pies nie choruje specjalnie na potrzeby testu. Co więcej, wykonuje się je z zamiarem znalezienia sposobu na jego wyleczenie. W tym przypadku właściciel zwierzęcia musi wyrazić na to zgodę. Informuje się go o szansach powodzenia, stopniu dyskomfortu, korzyściach i ryzyku, jakie się z tym wiąże.
Warto pamiętać, że do badań laboratoryjnych wykorzystywane są zarówno psy, jak i koty, króliki, myszy, szczury. Praktykę stosuje się w wielu krajach. Część z nas nie zdaje sobie z tego nawet sprawy. Jednakże, gdy tylko wczytamy się w temat, to fakty mogą być przytłaczające. Tym bardziej że obecnie istnieją alternatywne badania lekarskie, które są znacznie skuteczniejsze i bardziej przyjazne zwierzętom.
Źródło: