Karnawał w Grecji

Karnawał w Grecji – to okres niezwykły i wyczekiwany przez Greków i Greczynki, a także przez tysiące turystów z różnych zakątków świata. Wszechobecni są przebierańcy, festyny, parady, maskarady, baliki karnawałowe w szkołach, w domach, na ulicach. Atmosfera jest niesamowita. W supermarketach obsługują w tym czasie zakonni­ce, więźniowie, wróżki i potwory. Warzywa i owoce waży smok, a mięso podaje talib. Od razu widać, kto ma poczucie humoru. Ulice, bary i sklepy są udekorowane klaunami, kukłami, wstążkami, serpentynami. Im bliżej do końca karnawału, tym jest głośniej i bardziej kolorowo. Punktem kulminacyjnym imprezowania jest, tak jak w Wenecji, ostatni weekend karnawału. Data ta jest ruchoma i zależna od tego, kiedy w danym roku jest Wielkanoc.

Serowy tydzień

Po tłustym czwartku Grecy bawią się, żegnając karnawał, organizując parady ulica­mi miast i festyny na placach przykościelnych na wsiach. Jednocześnie dzień ten rozpoczyna kolejny ważny etap w planowaniu jadłospisu podyktowanego wiarą i greckim kalendarzem. 

W tygodniu między tłustym czwartkiem, a oficjalnym rozpoczęciem Wielkiego Postu spożywa się ser, jaja i nabiał, a okres ten określa się τυροφάγος [czyt. tirofagos]. Dosłownie oznacza zjadacza sera. Ograniczenie się do jedzenia przez siedem dni tylko serów i porzucenie mięsa nikomu nie sprawia na Krecie żadnego problemu czy niedogodności. Lokalnych smacznych, kozich i owczych serów jest tutaj przecież całe mnóstwo, bo Kreta słynie ze swoich tradycji pasterskich.

Jedną z najpiękniejszych i najbardziej wyczekiwanych imprez karnawałowych w Grecji jest niewątpliwie Πατρινό Καρναβάλι (czyt. patrino karnawali). Odbywające się w mieście Patras na zachodnim wybrzeżu półwyspu Peloponez obchody od ponad 150 lat przyciągają tysiące gości, którzy pragną wziąć udział w tym wyjątkowym święcie.

Organizatorzy karnawału w Patras oferują rozmaite wydarzenia i atrakcje. Każda z nich wypełniona jest po brzegi radością, pozytywną energią i zabawą. Kolorowe, hałaśliwe parady, pochody z przebierańcami, występy muzyczne i taneczne oraz stoiska z jedzeniem – to tylko niektóre z rozrywek, które przygotowuje się dla uczestników.

Wszystkie te wspaniałe wydarzenia prowadzą do kulminacyjnego momentu karnawału – Μεγάλη Παρέλαση (czyt. megali parelasi, czyli Wielka Parada). Parada odbywa się w ostatni weekend świętowania. Wówczas tętniące życiem ulice Patras zmieniają się w miejsce niezwykłego widowiska. Każdy zakątek miasta zapełnia się uczestnikami w kolorowych przebraniach.

Co wyspa, to karnawał

W Grecji poza znanym i cenionym Patrino karnawali istnieje jeszcze jedno niezwykłe wydarzenie. Ρεθεμνιώτικο Καρναβάλι (czyt. Rethemniotiko karnawali), zwany także Καρναβάλι της Κρήτης (czyt. Karnawali tis Kritis, czyli karnawał kreteński) to coroczna uroczystość odbywająca się w pięknie położonym mieście Rethymno na słonecznej Krecie. Rethemniotiko Karnawali słynie z fantastycznych, kolorowych strojów oraz porywających tańców, których tradycja sięga setek lat. Wieczorem ulice miasta są wypełnione przebierańcami i tancerzami, którzy przyciągają uwagę swoim poczuciem humoru i swobodą ruchów.

Rethemniotiko Karnawali to także okazja do spróbowania różnych specjałów kulinarnych, które charakteryzują się wyjątkowym smakiem i aromatem. To także czas spotkań, rozmów i wspaniałej zabawy. Wszystkie te wydarzenia składają się na niezapomniane doznania kulturowe, które Rethymno oferuje swoim gościom. Karnawał to taki moment w kalendarzu, kiedy Grecja zaskakuje swoją tradycją i radością. Turysta może poczuć się jak w innej rzeczywistości, pełnej kolorów, dźwięków i zapachów. 

Poszukiwanie skarbu

W Rethymno, położonym na północnym wybrzeżu Krety, między Chanią a Heraklionem, w niedzielę kończącą pierwszy tydzień karnawału odbywa się uliczna gra κυνήγι θησαυρού [kinigi tisafru], czyli poszukiwanie skarbu. Tradycja zabawy w polowanie na skarb miejski sięga 1990 roku. Drogę do niego wyznaczają różnorodne łamigłówki i zagadki, które zawsze są związane z historią miasta i jego mieszkańców. Ludzie w każdym wieku dołączają do kon­kurujących ze sobą zespołów. Poprzez drużynową współpracę, współzawodnictwo i często partyzanckie zagrywki oraz sprytną wymianę informacji starają się odnaleźć ukryty skarb.

W dniu rozgrywek charaktery­styczny jest natężony ruch na ulicach i chodnikach miast. Uczestnicy gry angażują również wysłanników na skuterach, rowerach i w samochodach. Zwycięska drużyna podejmuje się organizacji zabawy w przyszłym roku. Grze często towarzyszą inne akcje społeczne, takie jak oddawanie krwi czy zbiórki na cele charytatywne. Obecnie wy­darzenie to cieszy się tak dużym zainteresowaniem, że w lutym 2017 roku 28 edycja tej zabawy w Rethymno z liczbą 1384 graczy została wpisana do Księgi Guinnessa w ka­tegorii największej na świecie liczby uczestników biorących udział w poszukiwaniu skarbu.

Rozmiar nie ma znaczenia

Karnawał w Grecji to czas nie tylko radości i uciechy w wielkich miastach, ale również w mniejszych wioskach, gdzie świętuje się tradycyjnie i jeszcze bardziej autentycznie.

Wioska Mohos na Krecie to miejsce o niezwykłym uroku i tradycyjnym charakterze. Mieszkająca tam społeczność od wieków pielęgnuje swoje zwyczaje i obrzędy, w tym również karnawał, który obchodzi się w sposób wyjątkowy.

W przeciwieństwie do wielkich miast, gdzie karnawał stał się masowym wydarzeniem, w Mohos nie traci on swojego pierwotnego charakteru. Mieszkańcy wsi organizują własne święto, skupiające się głównie wokół tradycyjnych tańców, muzyki oraz różnych rytuałów i zwyczajów.

Jednym z najbardziej charakterystycznych obrzędów zachowanym w Mohos, jest zwyczaj Ξυνόχοντρος και Μουζουδιά (czyt. ksinohondros i muzudia). To ożywienie starej tradycji, podczas której uczestnicy imprezy przechadzają się po wiosce z twarzami umazanymi sadzą (μουζουδιά) popijając ξυνόχοντρος – tradycyjną zupę z suszonej i rozdrobnionej pszenicy przyrządzaną na mleku. To niezwykłe widowisko przyciąga zarówno mieszkańców jak i turystów, którzy chętnie włączają się w tę tradycję.

Festiwalowe atrakcje

Na głównym placu wioski organizowana jest zabawa z kreteńską muzyką, tańcami, a najwięcej śmiechu wywołują parodie ślubu (pannę młodą najczęściej odgrywa sporych rozmiarów mężczyzna, a pana młodego człowiek niski, chudziutki i drobniutki ) i komiczne przedstawienia (nawet pogrzeb potrafi rozbawić, gdy nieboszczykowi coś się rusza między nogami). Ξυνόχοντρο, wino i napoje są bezpłatne, a piwo i szaszłyki są sprzedawane w symbolicznej cenie. Podczas tego plenerowego festiwalu potrafi zebrać się ponad dziesięć tysięcy przebranych, tańczących i wcinających szaszłyki osób.

Wyobraźnia w strojeniu się co roku przerasta moje oczekiwania. Niektórzy tworzą stroje sami, inni kupują gotowce, jeszcze inni symbolicznie wkładają śmieszny kapelusz lub perukę. Podczas parad przez miasto przechodzą grupy tematyczne, na przykład Smerfy, Minionki, mafiozi a ostatnio nawet wirusy Covid wraz z odpowiednio udekorowanymi pojazdami i platformami na kółkach, otoczeni przez artystów na szczudłach. Publiczność obsypuje ich konfetti. Jest głośno i wesoło!

Wielkie miasta z pewnością oferują wiele wspaniałych wydarzeń karnawałowych, ale to obchody w Mohos pokazują, że warto w te głośne i kolorowe dni zajrzeć do mniejszych miejscowościach, gdzie można doświadczyć równie mocnych i ciekawych wrażeń. Dzięki lokalnej społeczności i ich staraniom w zachowaniu dziedzictwa kulturowego Mohos w czasie karnawału przyciąga turystów, którzy chcą na własne oczy zobaczyć autentyczne lokalne tradycje.

Zakończenie karnawału w Grecji to czas radości, beztroski i kolorowych atrakcji.

To wyjątkowy okres, który przyciąga rzesze turystów z całego świata, ale to także czas, w którym Grecy celebrują swoje tradycje i kulturę. Jest to doskonała okazja do zanurzenia się w folklorze tego kraju, a także do doświadczenia radości i entuzjazmu Greków. Tak więc, jeśli masz okazję, aby uczestniczyć w karnawale na Krecie – nie wahaj się ani chwili dłużej! To wyjątkowe doświadczenie, które z pewnością na długo pozostanie w twojej pamięci.

Karolina Krajnik, Kreta